Memo Şahin
Pêvajoya nû ya ku ji Cotmeha 2024’an û vir ve bi rê û resmên hevpar ji raya giştî re derketiye holê, bi banga Ocalan a 27’ê Sibatê ve derbasî qonaxeke nû bû.
Banga ku stûna wê ya bingehîn bidawîkirina şerê çekdarî û tasfiyekirina PKK’ê bû, bi destkişandina ji her cure mafê çarenûsî yê gelê Kurd li taxên Tirk bi coş hate pêşwazîkirin. Li taxa Kurdan ev bû sedema hestên şikestî, bendewariya bi îhtîyat, endîşe û hin caran jî tawanbarkirinên giran.
Hin kesên ku duh PKK’ê bi şerê çekdarî û bi vî awayî jî jehrîkirina zemîna legal sûcdar dikirin, niha bi awayekî ecêb berê xwe dane moda “Dema ku dewletê gav neavêtiye PKK çima dev ji çekan berdide”. Ev kom bi vê yekê têr nabe, PKK’ê bi teslîmiyetê û Ocalan jî bi xiyanetê tawanbar dike.
Di banga Ocalan de beşên ku dikarin bên nîqaşkirin, rexnekirin û binpêkirin jî hene. Divê li ser van danûstandin û rexne bên kirin. Lê tevî ku hemû rewş hîn derneketiye holê, ez bawer dikim ku ji bo kesên ku sibê rû bi rû dimînin dûrî sûcdarkirinên bi vî rengî dê sûdmend be.
Piştî vê pêşgotinê, dibe ku bikêrhatî be ku em li ser mijarê bi rêza kronolojîk ber bi pêş biçin.
Yek: Mijar, pêvajo, di Cotmeha 2024’an de ji raya giştî re xuya bû, dema Bahçelî pêşî silav li rêveberên partiya DEM’ê kir û piştre bang li Ocalan kir ku “Bila dawî li şerê çekdarî bîne, rêxistina xwe hilweşîne, piştre were li meclîsê biaxive û ji mafê xwe yê hêviyê sûd werbigire.”
Her kes dizane ku blokên rê ji bo vê yekê ji berê ve hatine danîn û piştî mehan, hetta salek û salek û nîv ji amadekariyê, em gîhiştin Cotmeha 2024an.
Du: Ew nûçe, xeber û nivîsên ku heta meha Cotmehê her roj di medyaya PKKê de cih digirtin û Malbata Barzanî û PDK’ê bi xiyanet û xayîntiyê tawanbardikirin, ji nişka ve bi dawî bûn.
Sê: Piştî banga Bahçelî, berpirsên MHP’ê ji bo paqijkirina taxan derketin derve û ji bo kontrolkirina nerazîbûnên ku li taxên wan çêdibin, ketin nava hewldanan.
Çarem: Di heman demê de rayedarên dewleta Tirk bi hemû paytextên herêmê re seferên dîplomasiyê meşandin. Bexda, Hewlêr, Tehran û Enqere bûn şahidên trafîkek gêj. Bi vê yekê têr nebûn û paytextên Ewropayê jî bûn cihên hevditînan.
Pênc: Piştre rêya Îmraliyê hat vekirin û Ocalan û xizm û rêhevalên xwe dest bi hevdîtinan kirin.
Şeş: Paşê kekê Mesûd Barzanî li Başûrê Kurdistanê pêşwaziya Fermandarê Giştî yê QSD’ê Mazlûm Ebdî kir.
Heft: Nameyên Ocalan gihîştin rêxistina wî, kek Mesûd û berpirsên YNKê.
Heşt: Çend roj beriya banga Ocalan, Nêçîrvan Barzanî daxuyand ku „PKK dê çekan berde û xwe fesih bike.“
Ew hemû jî vê nêrînê xurtir dikin ku hemû hêz û aktorên sereke yên ku di mijarê de cih digirin ji hevdîtinan û encamên wan agahdar in.
Neh: Pêşî MHPê hewl da ku binkeya xwe kontrol û razî bike. Piştî banga Ocalan dor hat aliyên din. Erdogan rêveber û parlamenterên AKP’ê hişyar kir. Niha jî DEM derdikeve sefera Kurdistanê.
Deh: Tenê çar roj piştî banga Ocalan, di 03.03.2025 de, birêz Mesûd Barzanî bi serokên sê partiyên bakur re civiya: Partiya Welatparêzên Kurdistanê (PWK), Partiya Sosyalîst a Kurdistanê (PSK) û Partiya Maf û Azadiyan (HAK-PAR).
Çapemeniyê bi kurtî ev yek ji raya giştî re eşkere kir: “Li ser pêvajoya aştiyê ya li Tirkiyê û bandorên wê li ser pêvajoya siyasî ya giştî ya herêmê û doza kurd, nêrîn hatin guftûgokirin û tekezî li ser giringiya piştgirîkirina pêvajoya aştiyê û dîtina çareseriyê li Tirkiyê hat kirin. Serok Barzanî ji şandeya mêvan re behsa rewş û paşaroja gelê Kurd, derfet û metirsiyan kir.
Niha pirs ev e: Çima Kek Mesûd pêwîstî dît ku bi lez û bez tenê li ser vê pirsê ligel berpirsên van partiyan gotûbêj bike? Ma ev hewldan bo pêşîgirtina sabotekirina vê pêvajoyê û bo razîkirina beşdarên taxên Kurd nîne?
Yazdeh: PDK-Îranê daxuyaniyek belav kir û tê de diyar kir ku ew piştgiriyê didin pêvajoyê. YNK’ê beriya niha jî piştgiriya xwe ji vê pêvajoyê re ragihandibû.
Danzdeh: Em dizanin ku aktorên Rojavayê ji berê de bi vê mijarê dizanin û piştgirî didin. Dîsa pêwîste ku em ji bîrnekin: Di 6’ê Adarê de Îlham Ehmed gotibû, “Vegera Efrînê nêzîk e, me bi Tirkiyeyê re ev yek nîqaş kir. Piştre dor tê Girê Spî û Serê Kaniyê”.
Em werin herêmên din ên Sûriyê. Li Sûriyê, Durziyan dev ji çekan bernedan û li dijî dewletek navend derdikevin. Peravên Deryaya Spî di rojên dawî de veguherî topa agir. Her saetek komkujîk li hemberî Nûsayriyan pêktê. Di dema ku ev hemû diqewimin, çima kurd çekan deynin?
Sêzdeh: Bahçelî dîplomasiya xwe ya telefonê ji nav nivîna xwe ya nexweş berdewam kir û bi însanên wek Selahattin Demirtaş û Sezgin Tanrıkulu axaft.
Çardeh: Pêwiste kêşeyên di navbera Îran û Tirkiyê li rêza kronolojîk de bên zêdekirin û gengeşeyên gurr a li Iraqê li derbarê Heşda Şeibî û grûpên din ên şîe were berçavgirtin.
Dema ku em van hemûyan li hev zêde bikin, em digihîjin vê yekê: Rêxistin û aktorên ku li herçar parçeyên Kurdistanê çalak û serdest in, ji pêvajoyê agahdar in û xwedî rolek diyar in.
Pêvajo bi tevahî nû ye. Pêwîste meriv bi fikar û hişyar be. Heta niha rê li ber PKK, ku kongreyê xwe li dar bixe û hêzên xwe yên çekdar belav bike, nehatiye vekirin. Kongre wê li ku û çawa bê lidarxistin? Ewlekarî dê çawa were misoger kirin? Bi hezaran çekdar wê çi bikin û biçin ku derê?
Ji bo van tenê be jî, divê dewleta Tirk gavan biavêje û kevirên rê deyne. Ev û mijarên din jî nîşan didin ku rol hatine destnîşankirin û gavên ku li pey hev bên, bi ajanda û programek hatine belavkirin.
Gelê ku herî kêm sed sal e ji bo mafên xwe yên bingehîn û rizgariya welatê xwe têdikoşe, tenê li aliyê bakur sêsed hezar însanên xwe feda kirine, pênc hezar wargeh wêran bûne û bi milyonan endamên wê ji warên xwe hatine sirgûnkirin, kî bixwaze jî dest ji mafên xwe bernade. Rê, rêbaz û amûr diguhere, lê heta ku ev armanc pêk werin têkoşîn didome.
Rê li ber kesên ku heta duh digotin ji ber sîbera çekan nikarin têkoşînê bikin û bi girseyê gel re nikarin bên ba hev, re vebû. Êdî tu perde û diwar tune ne ku li piştê wê xwe veşêrin.
Gotina dawî: Kes naxwaze wekî mirovekî lanetkirî di nav rûpelên dîrokê de cih bigre!
Piçek sebir, piçek tehemul û wext!
7.3.2025
